W Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu odbyło się konserwatorium poświęcone żywności, czyli jak jej nie marnować. Temat tym bardziej ważny, że mamy święta Bożego Narodzenia, podczas którego lubimy mieć zastawione stoły, często ponad miarę.
Konwersatorium otworzył Prorektor ds. Nauki i Rozwoju dr hab. inż. Józef Ciuła, prof. ANS, który mówił o aktualności tematu, o licznych konsekwencjach marnowania żywności oraz możliwościach ograniczenia skali problemu.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Koło Naukowe Dietetyków, działające w strukturach Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu oraz Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych ERAZMUS. Projekt jest kontynuacją zrealizowanego przy wsparciu finansowym Zarządu Województwa Małopolskiego w 2021 i w 2022 roku projektu pn. “Ekologia od kuchni”, który cieszy się dużym zainteresowaniem, a ze względu na ograniczenia nie wszyscy chętni mogli wziąć udział. Projekt ma na celu budowanie i kreowanie świadomości oraz kształtowanie prawidłowej postawy ekologicznej poprzez racjonalne gospodarowanie produktami spożywczymi co powiązane jest z ideą Banków Żywności, które zachęcają do niemarnowania żywności m. in. poprzez dzielenie się, wykorzystywanie produktów spożywczych o kończącym się terminie do spożycia, w ramach własnych gospodarstw domowych takich produktów jako pełno wartościowych. Wszystkie te cele są zbieżne z ideą Zrównoważonego Rozwoju, poprzez marnowanie żywności i nieumiarkowaną konsumpcję m. in. produktów spożywczych wysoko przetworzonych czy też produkowanych na ilość, w nadmierny sposób eksploatuje się środowisko naturalne.
Warto wiedzieć! W Polsce co roku wyrzuca się 4,8 mln ton żywności. Najwięcej marnują konsumenci – aż 60%, ok. 3 mln ton jedzenia trafia do kosza w gospodarstwach domowych. Za kolejne straty odpowiadają produkcja i przetwórstwo – łącznie 30%, handel to 7%, gastronomia powyżej 1%, a w trakcie transportu i magazynowania marnuje się ok. 1%. (Źródło) – https://bankizywnosci.pl/ratowanie-zywnosci-w-kolejnej-fazie/).
– Jednym z najważniejszych problemów, z którymi obecnie boryka się nasza planeta to marnowanie żywności. – mówił Bogusław Kmak Stowarzyszenie Inicjatyw Społecznych ERAZMUS, współorganizator 138. Konwersatorium Naukowego oraz autor projektu Ekologia od kuchni realizowanego przy współpracy z Kołem Naukowym Dietetyków. – Marnowanie żywności to nie tylko strata wartościowych zasobów, ale także poważny problem ekologiczny. Każdego roku na świecie marnuje się około miliarda trzystu milionów ton żywności, co stanowi około jedną trzecią całej jej produkcji. Marnowanie żywności ma negatywny wpływ na środowisko naturalne, ponieważ prowadzi do nadprodukcji, co z kolei generuje większe ilości odpadów i emisji gazów cieplarnianych. Wyrzucanie jedzenia do kosza oznacza marnowanie energii i wody potrzebnej do wytworzenia, transportu i dystrybucji żywności. Na wyprodukowanie jednego kilograma żywności zużywa się około 1000 litrów wody. Wyrzucanie jedzenia to także marnowanie energii, ponieważ na produkcję żywności zużywa się ogromne jej ilości, a także paliw kopalnych, co z kolei prowadzi do emisji gazów cieplarnianych. Dlatego należy ograniczyć marnowanie żywności i skutki jej nadprodukcji, a powinniśmy zacząć od siebie. Warto planować zakupy i porcje posiłków, aby uniknąć marnowania jedzenia. Warto także wykorzystywać resztki jedzenia do przygotowywania nowych potraw, a także przechowywać żywność w odpowiedni sposób, aby nie traciła na wartości. Dziękuję władzom uczelni ANS za współpracę przy realizacji tego projektu. W szczególności dziękuję Markowi Zborowskiemu za zaangażowanie w ten projekt, wsparcie merytoryczne i promowanie idei niemarnowania żywności.
Goście konserwatorium dr hab. Marzena Tomaszewska oraz dr hab. Beata Bilska z Katedry Technologii Gastronomicznej i Higieny Żywności SGGW w Warszawie wygłosiły wykład pt. „Skala i przyczyny marnotrawstwa żywności wśród konsumentów” przedstawiając uczestnikom liczne, pionierskie badania własne, których wyniki publikowane są w prestiżowych czasopismach w kraju i na świecie. Dotyczyły one marnowania żywności zarówno w zakładach gastronomicznych oraz gospodarstwach domowych. Uczestnikami badań były zarówno osoby młode, jak i dorośli.
Natomiast Katarzyna Siudowska z Fundacji Miejsc i Ludzi Aktywnych MILA zaprezentowała wykład pt. „Foodsharing – jak nie marnować żywności” omawiając zasadę działania tzw. „jadłodzielni” na przykładzie miasta Krakowa wprowadzając tym samym pomysł wśród studentów zapoczątkowania podobnej inicjatywy na terenie Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu.
Na zakończenie konserwatorium studentki z Koła Naukowego Dietetyków ANS w Nowym Sączu: Zuzanna Wojtas, Małgorzata Wygoda, Agnieszka Magiera, Katarzyna Kruczek przedstawiły wykład pt. „Jak w praktyce przeciwdziałać marnowaniu żywności”. Prezentacja była efektem warsztatów kulinarnych prowadzanych przez Opiekuna Koła Naukowego Dietetyków Marka Zborowskiego, podczas których studenci przygotowywali potrawy z surowców i produktów będących potencjalnymi odpadami, a ich celem było ograniczenie strat i marnowania żywności. Wśród asortymentu potraw była m. in. panzanella czyli włoska sałatka z czerstwego pieczywa oraz pomidorów, pudding chlebowy, makaron penne z pesto z liści rzodkiewki, chlebek z „samotnych bananów” oraz ciasteczka „zero waste” przygotowane na bazie wytłoków owocowych uzyskanych podczas tłoczenia soku w wyciskarce wolnoobrotowej.
Na zakończenie 138. Sądeckiego Konwersatorium Naukowego Prodziekan Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu dr n. o zdr. Urszula Cisoń – Apanasewicz wręczyła pamiątkowe podziękowania uczestnikom wydarzenia.
Władze Wydziału Lekarskiego i Nauk o Zdrowiu serdecznie dziękują studentom Koła Naukowego Dietetyków wraz z opiekunem mgr. inż. Markiem Zborowskim za zaangażowanie oraz organizację wydarzenia.
