Co wspólnego mają baśnie Hansa Christiana Andersena i postać Krynickiego Nikifora z autyzmem?
Stowarzyszenie „Rodzin i Przyjaciół Osób w Spektrum Autyzmu AUtopozytywni” wykorzystuje dzieła
tych dwóch wybitnych twórców kultury do propagowania wiedzy na temat spektrum autyzmu.
Andersen, znany ze swojej głębokiej wrażliwości, trudności w nawiązywaniu bliskich relacji i
skłonności do ucieczki w świat wyobraźni, przejawiał zachowania, które wskazują na neuroatypowość.
Jego baśnie pełne są samotnych, odrzuconych bohaterów, co może odzwierciedlać jego własne poczucie
inności i potrzebę znalezienia akceptacji. Nikifor Krynicki, genialny malarz prymitywista, prowadził samotne życie, a jego twórczość wyróżniała się powtarzalnością motywów i niezwykłą dbałością o szczegóły. Komunikował się z otoczeniem w ograniczonym zakresie, posługując się językiem wizualnym. Jego dzieła są świadectwem bogatego świata wewnętrznego, który często jest charakterystyczny dla osób z autyzmem. Potwierdzenie cech autystycznych Andersena i Nikifora znajdziemy w literaturze naukowej.
Utwory H.CH. Andersena, zgodnie z opracowaniami naukowymi np. (E. Ogłoza) są literacką
egzemplifikacją ASD, a Nikifor wg ks. prof. dr hab. Michała Janochy: “[…] był artystą obarczonym
najprawdopodobniej autyzmem.”
W miniony weekend AUtopozytywni zorganizowali Integracyjne Warsztaty Uświadamiające: „Baśniowy świat wrażliwości: Andersen i Nikifor – Różnorodne oblicza autyzmu”. Patronat Honorowy nad wydarzeniem objął Tadeusz Zaremba – Starosta Nowosądecki. “Zadanie zrealizowano w ramach konkursu ”Zdrowe Sądeckie” -EDYCJA 2024 przy wsparciu finansowym Powiatu Nowosądeckiego”. W warsztatach wzięło udział 30 dzieci wraz z rodzicami, łącząc osoby w spektrum autyzmu z neurotypowymi. W programie znalazło się czytanie fragmentów baśni Andersena i opowieści o Nikiforze, wizualizacja baśniowych historii ze wskazaniem na różnorodne cechy charakterystyczne dla osób z ASD. Dzięki takiej formie neurotypowi uczestnicy i ich rodzice poznali odmienne sposoby komunikacji i zachowania osób ze spektrum autyzmu. W części poświęconej twórczości kreatywnej dzieci ozdabiały koszulki, tworząc na nich rysunki bohaterów baśni lub scenki związane z Nikiforem. Każdy uczestnik miał szansę wyrazić swoje emocje i wizje, co stanowiło formę autoterapii. Koszulki opatrzono również logo Powiatu Nowosądeckiego, napisem „Zdrowe Sądeckie – Edycja 2024” oraz logotypem Stowarzyszenia.
Warsztaty były nie tylko okazją do twórczej zabawy, lecz także stanowiły ważny krok w kierunku społecznego uświadamiania. Dzieci neurotypowe zdobyły nową perspektywę na temat różnorodności, a
dzieci z ASD miały szansę na wyrażenie siebie w atmosferze zrozumienia i akceptacji.
Artykuł powstał we współpracy z Moniką Madej-Cetnarowską i Stowarzyszeniem „Rodzin i Przyjaciół Osób w Spektrum Autyzmu AUtopozytywni”
Foto. Stowarzyszenie „Rodzin i Przyjaciół Osób w Spektrum Autyzmu AUtopozytywni”
