Od września uczniowie szkół ponadpodstawowych uczą się nowego obowiązkowego przedmiotu – edukacji obywatelskiej. Jednocześnie wielu nauczycieli mierzy się z jego realizacją bez odpowiedniego wsparcia metodycznego. Dlatego Fundacja Zwolnieni z Teorii i Fundacja Enea – Energia Wspólnoty uruchamiają wspólny projekt, w ramach którego do około 3 500 szkół trafią profesjonalne materiały dydaktyczne pomagające nauczycielom efektywnie i inspirująco przygotowywać uczniów do prowadzenia projektów społecznych.
Nowy przedmiot – edukacja obywatelska – ma w założeniu rozwijać postawy obywatelskie i społeczne zaangażowanie młodych ludzi. Jednocześnie wielu nauczycieli sygnalizowało potrzebę profesjonalnego przygotowania merytorycznego i metodycznego. Fundacja Zwolnieni z Teorii wraz z Fundacją Enea – Energia Wspólnoty uruchamiają wspólny projekt wspierający przygotowanie nauczycieli w celu uruchomienia potencjału projektów społecznych, które będą miały szansę na realizację dzięki inspiracji i wiedzy pozyskanej w ramach nowego przedmiotu.
Celem inicjatywy jest pokazanie, że edukacja obywatelska może być nie tylko kolejnym elementem podstawy programowej, ale przede wszystkim impulsem do rozwoju w szkołach postaw obywatelskich, empatii i współodpowiedzialności.
Przedsięwzięcie jest odpowiedzią na realną potrzebę szkół: pozyskanie wiedzy i materiałów teoretycznych oraz przede wszystkim praktycznych narzędzi do przeprowadzenia prawdziwych projektów społecznych, czyli kluczowego i najtrudniejszego elementu z zakresu tego przedmiotu.
Ideą projektu jest praktyczne i partnerskie wsparcie nauczycieli i uczniów podczas zajęć z edukacji obywatelskiej w oparciu o naukę przez doświadczenie. Jest to sprawdzony model edukacyjny, który od 12 lat rozwija pomysłodawca akcji – Fundacja Zwolnieni z Teorii – poprzez angażowanie szkół w projekty społeczne. Do tej pory 160 tysięcy uczestników organizowanej co rok praktycznej Olimpiady Zwolnieni z Teorii zrealizowało ponad dziewięć tysięcy projektów. Nie byłoby to możliwe bez współpracujących z Fundacją szeroką siecią nauczycieli-praktyków i ekspertów edukacyjnych.
– Chcemy, by nauczyciele wiedzieli, że nie są z tym nowym przedmiotem sami – mówi Paula Bruszewska, prezeska i współzałożycielka Fundacji z Fundacji Zwolnieni z Teorii. – To nie kolejny zestaw materiałów, ale zaproszenie do współpracy. Naszym celem jest pokazanie, jak zamienić teorię w działanie, a obowiązek – w inspirującą przygodę, która daje uczniom poczucie wpływu i sprawczości – dodaje.
Edukacja z energią do zmiany
W ramach projektu opracowane zostały praktyczne materiały dydaktyczne – kompleksowy zestaw pomocy, w tym cyfrowych, wspierających prowadzenie zajęć z wykorzystaniem metody projektów społecznych. Pakiet obejmuje scenariusze lekcji, karty pracy, plakaty do pracy grupowej oraz serię piętnastu krótkich filmów edukacyjnych, w których młodzi aktorzy w przystępny sposób wyjaśniają i prezentują, jak krok po kroku tworzyć projekty społeczne odpowiadające na realne potrzeby ich otoczenia. Przedsięwzięciu będzie towarzyszyć również kampania informacyjna. Pakiet materiałów wspierających realizację projektów społecznych trafi do około 3 500 szkół.
– Widzimy ogromny potencjał w połączeniu edukacji z energią do działania – mówi Izabela Rakuć – Kochaniak prezeska Fundacji Enea – Energia Wspólnoty. – Wspólnie z Fundacją Zwolnieni z Teorii chcemy pokazać, że nauka o społeczeństwie może być inspirująca i praktyczna. Zasilając szkoły energią do zmiany, wspieramy jednocześnie postawę odpowiedzialności i troski o wspólne dobro – dodaje.
Zasil szkołę pomysłem – konkurs, w którym można wziąć udział w ramach lekcji edukacji obywatelskiej
Integralną częścią przedsięwzięcia jest ogólnopolski konkurs „Zasil szkołę pomysłem”, którego ideą jest inspirowanie uczniów do tworzenia projektów społecznych wokół tematu oszczędzania energii. Konkurs łączy wątki obywatelskie i ekologiczne, zachęcając młodych ludzi do praktycznego działania na rzecz swoich społeczności. Stanowi także sposób na pokazanie, że energia – zarówno w sensie dosłownym, jak i społecznym – może napędzać pozytywne zmiany. Najlepsze szkoły i zespoły projektowe, które wezmą udział w konkursie, otrzymają nagrody finansowe o łącznej wartości 25 tysięcy złotych.
Finał kampanii w 2026 roku
Efekty tego ogólnopolskiego przedsięwzięcia zostaną zaprezentowane podczas Wielkiego Finału Zwolnionych z Teorii 2026 – jednego z największych wydarzeń edukacyjnych w Polsce – które co roku gromadzi kilka tysięcy uczestników.
Organizatorzy mają nadzieję, że dzięki kampanii nowy przedmiot stanie się w szkołach przestrzenią do współtworzenia, dyskusji i budowania postaw obywatelskich w praktyce.
Fundacja Zwolnieni z Teorii od ponad 10 lat pomaga uczniom zdobywać praktyczne kompetencje poprzez tworzenie realnych projektów społecznych. W ramach platformy zwolnienizteorii.pl młodzież realizuje autorskie pomysły – ucząc się zarządzania, pracy zespołowej i odpowiedzialnego przywództwa. Zwolnieni z Teorii to pierwsza w Polsce praktyczna olimpiada projektów społecznych, której alumni tworzą dziś aktywną społeczność młodych liderów i liderek zmieniających świat wokół siebie.
Fundacja Enea – Energia Wspólnoty wspiera inicjatywy, które rozwijają lokalne społeczności edukują i wzmacniają postawy odpowiedzialności Działa w obszarach, edukacji, sportu i pomocy społecznej, angażując się z projekty, które mają realny wpływ na otoczenie. Poprzez wspólny projekt Fundacja Enea – Energia Wspólnoty zachęca szkoły i młodzież do wspólnego działania na rzecz oszczędzania energii, współpracy i działania na rzecz dobra wspólnego.
